یاخته های بنیادی چیست؟
یاخته بنیادی مادر تمام سلولها است و توانایی تبدیل به تمام سلولهای بدن را دارد. این سلولها توانایی خود نوسازی (Self Renewing) و تمایز (Differentiating) به انواع سلولها از جمله سلولهای خونی، قلبی، عصبی و غضروفی را دارند. هم چنین در بازسازی و ترمیم بافتهای مختلف بدن بدنبال آسیب و جراحت موثر بوده و میتوانند به درون بافتهای آسیب دیدهای که بخش عمده سلولهای آنها از بین رفته است، پیوند زدهشوند و جایگزین سلولهای آسیب دیده شده و به ترمیم و رفع نقص در آن بافت بپردازند.
به دلیل توانایی منحصر به فرد یاخته های بنیادی، این سلولها امروزه از مباحث جذاب در زیست شناسی و علوم درمانی است. هم چنین تحقیقات در این زمینه دانش ما را درباره چگونگی رشد و تکوین یک اندام از یک سلول منفرد افزایش داده و مهم تر آنکه به فهم مکانیزم جایگزینی سلولهای سالم با سلولهای آسیب دیده کمک کرده است.
یاخته های بنیادی را بر اساس خصوصیات و ویژگی به سه دسته یاخته های بنیادی جنینی، یاخته های بنیادی بالغ و یاخته های بنیادی خون بندناف تقسیم میکنند.
یاخته های بنیادی جنینی
از توده سلولی داخلی جنین 16-14 روزه گرفته میشود و قادر است تمام سلولها و بافتهای یک فرد کامل را بسازد.
یاخته های بنیادی بالغ
به سلولهایی که پس از تولد از بافتهای مختلف فرد بالغ جدا میشوند، گفته میشود. یاخته های بنیادی خون ساز مستقر در مغز استخوان، مغز، کبد و سایر بافتها از این دسته هستند که قدرت تمایز به برخی از بافتها را دارند.
یاخته های بنیادی خون بندناف
از بندناف استخراج شده و همانند یاخته های بنیادی خون ساز مغز استخوان هستند.